Jak pobudzić zmysł węchu?

Jak działa zmysł węchu?

W nosie znajdują się receptory  węchowe. Są one zlokalizowane w szczytach przewodów nosowych, na przestrzenie około 1 cm2 po każdej stronie. Każdy z receptorów jest komórką układu nerwowego, która od strony jamy nosowej ma 10-20 tzw. rzęsek. Aby doszło do pobudzenia receptorów, lotna substancja zapachowa wraz z wdychanym powietrzem dociera do nabłonka węchowego
i rozpuszcza się w pokrywającym go śluzie. Dochodzi do pobudzenia rzęsek. Rozpoczyna to reakcje biochemiczne prowadzące do powstania impulsów elektrycznych w nerwie węchowym. Impulsy te są przekazywane do kory węchowej mózgu i odczuwamy je jako wrażenie zapachowe. Sprawne działanie zmysłu węchu jest również niezbędne do prawidłowego odczuwania smaków.

Po co jest nam potrzebny zmysł węchu? Dlaczego  jest tak ważny?

Oto kilka ważnych faktów:

1. Odczuwanie zapachów podnosi komfort naszego życia.
2. Przyjemne zapachy smacznych posiłków powodują zwiększenie wydzielania śliny i soków żołądkowych. Z kolei nieprzyjemny zapach pożywienia ostrzega przed zepsutymi potrawami.
3. Węch ostrzega nas przed zagrażającymi naszemu zdrowiu i życiu zapachami w otoczeniu.
4. Sprawny węch służy samokontroli i kontroli naszego stanu higienicznego (zapach potu oraz wydalin).
5. Zaburzenia węchu bywają objawem innych problemów zdrowotnych, między innymi poważnych uszkodzeń układu nerwowego.
6. Zmysł węchu ma znaczenie także w zachowaniach seksualnych.

Kiedy dochodzi do zaburzeń węchu?

Zaburzenia węchu mogą przyjmować różną formę:

• zaburzenia ilościowe: upośledzenie węchu w różnym stopniu, aż do zupełnej utraty zdolności rozpoznawania zapachów, czyli anosmii; możliwe jest też nadmierne odczuwanie zapachów, czyli hiperosmia – nadwrażliwość węchowa;
• zaburzenia jakościowe: odczuwanie zapachów innych niż prawdziwe, złudzenia węchowe, odczuwanie zapachu przy nieobecności bodźca węchowego.

Przyczyny zaburzeń węchu mogą być związane z obecnością przeszkody, utrudniającej dotarcie powietrza do tych miejsc w jamach nosa, gdzie zlokalizowane są receptory węchu. Należą do nich: obrzęk błony śluzowej, skrzywienie przegrody nosa, polipy. Infekcje wirusowe, i związany z nią, obrzęk błony śluzowej nosa to najczęstsza przyczyna zaburzeń węchu.

 Duża grupa przyczyn zaburzeń węchu ma związek z uszkodzeniem nerwu węchowego. Do takich zaburzeń prowadzą:

• różne schorzenia neurologiczne, takie jak guzy mózgu, zaburzenia naczyniowe, udary;
• urazy głowy i twarzoczaszki;
• zaburzenia hormonalne;
• schorzenia metaboliczne- cukrzyca, hipercholesterolemia, zaburzenia odżywiania;
• ekspozycja na związki toksyczne w otoczeniu czy w miejscu pracy;
• ostre infekcje wirusowe.

W jaki sposób leczymy zaburzenia węchu?

Postępowanie w przypadku zaburzeń węchu i smaku polega, przede wszystkim, na znalezieniu przyczyny dolegliwości. Od tego jest uzależnione leczenie. Może to być działanie w kierunku udrożnienia nosa, usunięcie z otoczenia toksycznych substancji, zwiększenie kontroli leczenia chorób przewlekłych takich jak cukrzyca, zaburzenia hormonalne i inne.

Brak lub osłabienie węchu może być jednym z objawów zakażenia koronawirusem.

Zaburzenia węchu i smaku dotyczą około połowy pacjentów chorych na covid-19. Zwykle utrzymują się one około 8-9 dni, potem stopniowo węch wraca do normy. W przypadku przedłużających się problemów z węchem warto zastosować trening węchowy. Trening węchowy powinno wykonywać się 2 razy dziennie. Polega on na  tym, że do małego słoiczka wkładamy gazik, nakrapiamy na niego wybrany olejek zapachowy, i zamykamy słoiczek. Po chwili, kiedy zapach rozejdzie się po słoiczku otwieramy go i wąchamy przez 10 sekund. Do  treningu węchowego stosuje się następujące zapachy:

• róża; 
• eukaliptus;
• cytryna; 
• goździk. 

Trening węchowy może być stosowany nie tylko w infekcjach covid-19, ale u wszystkich pacjentów z utratą węchu, niezależnie od etiologii. Ważne jest wykonywanie ćwiczeń, aby pobudzić receptory i czuć zapachy w pełni.

Autor: Dorota Kotowska – lekarz medycyny, specjalista II stopnia w zakresie otolaryngologii oraz lekarz medycyny estetycznej. Członek Polskiego Towarzystwa Otolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi, Polskiego Towarzystwa Audiologicznego i Foniatrycznego oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Aging. Od 2005 roku prowadzi własny Gabinet Laryngologiczny i Medycyny Estetycznej w Radzyniu Podlaskim. Więcej o Dorocie TUTAJ

Przeczytaj inne artykuły autorki:

https://ladybusiness.pl/dorota-kotowska-dlaczego-dzieci-tak-czesto-choruja/