Pomysł na artykuł powstał na bazie doświadczeń z mojej pracy zawodowej. Często bowiem klienci po powrocie z niezbyt udanej podróży pytają mnie o prawa, jakie im przysługują. Takich sytuacji prawo nie pomija milczeniem. Jeżeli korzystamy z polskich biur podróży to warunki świadczenia usług turystycznych reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, a w przypadku umów zawieranych w innym państwie należy poszukiwać ochrony na gruncie przepisów wspólnotowych.
Po pierwsze – sprawdzenie organizatora.
Przed wyborem biura podróży warto zajrzeć do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Rejestr prowadzony jest przez marszałków województw i dostępny jest pod adresem www.turystyka.gov.pl. Centralna Ewidencja Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych zawiera podstawowe informacje o legalnie działających przedsiębiorcach, a także decyzjach o zakazie prowadzenia działalności lub wygaśnięciu umowy gwarancji w odniesieniu do poszczególnych przedsiębiorców. Jest to o tyle istotne, iż na wypadek niewypłacalności biura podróży, organizator jest obowiązany posiadać gwarancję bankową lub ubezpieczeniową, która pokryje koszty powrotu klientów oraz zwróci wniesione wpłaty w przypadku niewykonania umowy.
Po drugie – na co zwrócić uwagę przy podpisywaniu umowy?
Organizator turystyki jeszcze przed zawarciem umowy jest zobowiązany przedstawić klientowi ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o możliwości zawarciu umowy ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej, a także zakresie ubezpieczenia NW i kosztów leczenia.
Natomiast sama umowa o świadczenie usług musi zostać zawarta w formie pisemnej. Powinny być w niej zawarte informacje o organizatorze turystyki i numerze jego wpisu do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, miejscu pobytu lub trasy wycieczki, czasie trwania, programie imprezy turystycznej, cenie imprezy, sposobie zapłaty, rodzaju i zakresie ubezpieczenia, terminie powiadomienia o ewentualnym odwołaniu imprezy, terminie zawiadomienia o przeniesieniu uprawnień, sposobie zgłaszania reklamacji, wymaganiach specjalnych oraz podstawach prawnych i konsekwencjach prawnych wynikających z umowy. Często zapisy umowy są ograniczone, a dodatkowe informacje są zawarte w ogólnych warunkach umowy.
Nagły wypadek lub nieprzewidziana sytuacja mogą pokrzyżować plany. Co wtedy dzieje się z wykupioną wycieczką?
Przede wszystkim warto skorzystać z opcji ubezpieczenia na wypadek rezygnacji. A jeśli nie mamy dodatkowej polisy lub termin gwarantowany przez ubezpieczyciela upłynął? Ustawodawca umożliwił klientowi przeniesienie bez zgody organizatora na inną osobę wszystkie przysługujące mu z tytułu umowy o świadczenie usług turystycznych uprawnienia, pod warunkiem, że jednocześnie ta osoba spełnia warunki uczestnictwa i przejmie obowiązki wynikające z umowy.
Po trzecie – jeszcze odpowiednia aplikacja na smartfona.
Warto pobrać aplikację Ministerstwa Spraw Zagranicznych „iPolak”. Zawiera podstawowe dane o konkretnym państwie, wskaże drogę do najbliższej polskiej placówki dyplomatycznej, poinformuje jak zadbać o własne bezpieczeństwo w różnych zakątkach świata, a co najważniejsze ostrzega podróżujących w czterostopniowej skali o bezpieczeństwie dla turystów.
Po czwarte– co zrobić gdy nasza wymarzona podróż nie przebiega tak jak w pięknym katalogu biura podróży? Jakie prawa ma klient?
Przede wszystkim jeżeli stwierdzimy wadliwe wykonywanie umowy, należy niezwłocznie o tym powiadomić wykonawcę usługi oraz organizatora turystyki.
Niezależnie od zawiadomienia, klient posiada również prawo do złożenia reklamacji w terminie do 30 dni od dnia zakończenia imprezy. Reklamacja musi zawierać w szczególności na czym uchybienie w sposobie wykonania umowy polegało oraz wskazanie czego się domagamy. Organizator turystyki może złożoną reklamację uznać bądź nie, niemniej jego decyzja wymaga przedstawienia szczegółowego pisemnego uzasadnienia. Warto podkreślić, iż Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał za klauzule niedozwolone ograniczenie terminu do złożenia reklamacji w terminie krótszym niż 30 dni. Niedozwolone są również klauzule wyłączające prawo do reklamacji w przypadku zakupu imprezy po cenie promocyjnej, last minute lub innych.
Warto pamiętać, że w przypadku rezerwacji lotów we własnym zakresie – prawo również reguluje zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odwołania lub opóźnienia lotów – podróżnym w takich sytuacjach przysługuje odszkodowanie, należne od przewoźnika lotniczego.
Życzę słonecznych oraz bezpiecznych podróży, takich które pozwolą zapomnieć o codzienności, dodadzą energii, pozytywnych doświadczeń i wrażeń!
Autor: Katarzyna Lebiedowicz – Grzanka – radca prawny, właściciel KLG Kancelarii, zajmującej się obsługą prawną firm i dbającej o bezpieczeństwo prawne biznesu. Specjalista z zakresu prawa autorskiego. www.klgkancelaria.pl
