Jakie cechy musi posiadać wzór przemysłowy, aby podlegał ochronie prawnej
Definicja wzoru przemysłowego znajduje się w ustawie prawo o własności przemysłowej z dnia 30.06.2000r.
Zgodnie z tą definicją wzorem przemysłowym jest „nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację”.
Jednym słowem – aby wzór przemysłowy mógł być objęty ochroną prawną musi być nowy i posiadać indywidualny charakter.
Ochrona wzorów przemysłowych – możliwości jakie stwarza prawo
Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że wybór odpowiednich środków gwarantujących bezpieczeństwo wzorów przemysłowych musi wynikać z potrzeb przedsiębiorcy, jego sposobu prowadzenia firmy i planów rozwoju.
Najpełniejszą ochronę i zabezpieczenie interesów zapewniają prawa do wzoru przemysłowego zarejestrowanego.
Rejestracja wzoru przemysłowego może odbywać się na poziomie krajowym w Urzędzie Patentowym lub w Urzędzie ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, co gwarantuje ochronę na poziomie wspólnotowym. W polskim prawie taką procedurę reguluje Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883 r., ustawa – Prawo własności przemysłowej z dnia 30.06.2000r.
Można, a przy niektórych projektach więc trzeba zapewnić ochronę międzynarodową. Ochronę taką zapewnia zgłoszenie wzoru do Światowej Organizacji Własności Intelektualnej WIPO w Genewie. Nie ma jednak możliwości zapewnienia tzw. globalnej ochrony na całym świecie, a wzór jest chroniony tylko w państwach wskazanych w zgłoszeniu.
Z tego wynika, że ochrona związana z rejestracją zasadniczo pomaga utrzymać markę i renomę. Dobrym przykładem zapewnienia międzynarodowej ochrony wzoru przemysłowego jest kratka Burberry. Marzenie nie jednej kobiety…
Rejestracja ? Nie dla wszystkich
Rejestracja nie jest jednak konieczna, ani też rekomendowana dla wszystkich przedsiębiorców odzieżowo-tekstylnych. Wiemy dobrze, że krótka jest żywotność nowych wzorów sezonowych tzw. fast-fashion. W przypadku wszystkich projektów czy wzorów ochronę ich twórcom gwarantują prawa autorskie wynikające z ustawy o ochronie praw autorskich i praw pokrewnych.
Kiedy sukienka z tzw. sieciówki staje się utworem
Ochrona wynikająca z prawa autorskiego powstaje automatycznie w momencie stworzenia utworu. Stanowi formę ochrony wzorów przemysłowych, nie wymaga każdorazowo zgłoszenia w odpowiednim urzędzie i nie wymaga ponoszenia dodatkowych kosztów przez przedsiębiorstwa. Aby jednak taką ochronę uzyskać wzór przemysłowy czy gotowy produkt musi spełniać pewne cechy: musi być oryginalny, indywidualny i uzewnętrzniony jako szkic, rysunek czy gotowe ubranie. Nie wymaga umieszczenia tzw. noty copyrightowej ©
Spór pojawia się w momencie gdy trzeba ustalić czy taki wzór już istnieje. Ponieważ nie prowadzi się żadnych rejestrów dla takich utworów, zażegnanie konfliktu może być utrudnione. Jednak po zakończeniu sezonu przestaje to mieć większe znaczenie.
Nowe technologie
Sukces gwarantują innowacyjne pomysły, z których powstają nowe produkty. Najskuteczniejszą ochronę nowych rozwiązań daje ochrona wynikająca z patentu. Patent zabezpiecza przed kopiowaniem. W razie konfliktu pierwszeństwo daje dowód z ochrony patentowej. W polskim systemie prawnym tą kwestię reguluje ustawa- Prawo własności przemysłowej z dnia 30.07.2000r.
Wybór sposobu ochrony
Sposobów i środków ochrony wzorów przemysłowych jest wiele. Wybór optymalnej formy wymaga jednak konsultacji nie tylko pomiędzy managerami w firmach, ale też ustalenia z prawnikiem optymalnego zabezpieczenia uzależnionego od ogólnej strategii firmy. Przygotowania do nowego „sezonu” rozpoczynają się na wiele miesięcy przed pojawieniem się pierwszych zwiastunów w sklepach, staranne przeanalizowanie wszystkich zagadnień prawnych pomaga w podejmowaniu śmiałych decyzji.
Autor: Katarzyna Lebiedowicz-Grzanka – radca prawny, właściciel KLG Kancelarii, zajmującej się obsługą prawną firm i dbającej o bezpieczeństwo prawne biznesu. Specjalista z zakresu prawa autorskiego.
Pozostałe artykuły autora:
Prawo social media – czy nasze dane są rzeczywiście bezpieczne
Autorskie prawa majątkowe. Wszelkie prawa majątkowe
