Ochrona Twoich utworów – zasady zawarte w regulaminie Facebooka
Zgodnie z regulaminem Facebooka, dostępnym na tej stronie: https://business.facebook.com/policies/?ref=pf udostępnianie przez Ciebie zdjęć i filmów na Facebooku ma szereg konsekwencji. Przede wszystkim udostępnienie zdjęcia lub filmu równoznaczne jest z udzieleniem Facebookowi licencji:
– niewyłącznej (tzn. że możesz udzielić licencji na korzystanie z tych materiałów także komuś innemu i nie musisz ograniczać się do Facebooka),
– zbywalnej (Facebook może zbyć prawo (tzn. licencję) do wykorzystania tych materiałów na rzecz osób trzecich),
– obejmującej prawo do udzielenia sublicencji (Facebook może udzielić dalszej licencji na wykorzystanie tych zdjęć i filmów na rzecz innych osób, chociażby poprzez umożliwienie im zwielokrotniania Twoich utworów),
– bezpłatnej (za udzieloną Facebookowi licencję nie otrzymujesz wynagrodzenia),
– światowej (udzielona przez Ciebie licencja nie jest ograniczona terytorialnie)
zezwalającej na wykorzystanie wszelkich treści objętych prawem własności intelektualnej publikowanych w ramach serwisu Facebook lub w związku z nim.
Co istotne, udzielona przez Ciebie licencja wygasa w chwili, gdy usuniesz te treści z Facebooka lub skasujesz swoje konto, pod warunkiem, że nie zostały one udostępnione innym osobom, które ich nie usunęły.
Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim bardzo rozważnie dobieraj treści, jakie publicznie udostępniasz na Facebooku. Od momentu ich udostępnienia Facebook ma prawo do ich wykorzystywania w celach komercyjnych w sposób praktycznie nieograniczony. Jeżeli zrobiłaś oryginalne zdjęcie, które udostępniałaś na Facebooku, a które potem stało się hitem Internetu – nie masz żadnych podstaw do twierdzenia, że Facebook naruszył Twoje prawa autorskie do tego zdjęcia, gdyż zgodnie z Regulaminem Facebooka upoważniłaś Facebooka do korzystania z Twojego zdjęcia. Co więcej, usunięcie przez Ciebie zdjęcia z Twojego profilu w niczym nie pomoże, jeżeli zostało one udostępnione dalej.
Jeżeli jednak Twoje zdjęcie lub film nie zostały udostępnione, to ich usunięcie przez Ciebie odbywa się w sposób podobny, jak opróżnianie kosza na komputerze. Kopia Twoich utworów może być jednak przechowywana przez, jak to wskazuje Facebook, „uzasadniony okres czasu“. Trudno jest jednak ustalić, jak okres czasu jest według Facebooka uzasadnionym. Istotne jest natomiast, że w czasie tego przechowywania przez uzasadniony okres czasu utwór ten nie będzie udostępniany przez Facebooka innym osobom.
Co zrobić, jeżeli ktoś naruszył moje prawa własności intelektualnej na Facebooku?
Jeśli zauważysz, że ktoś w swojej reklamie narusza Twoje prawa własności intelektualnej, możesz to zgłosić Facebookowi. Najłatwiej zrobić to poprzez formularz on-line, dostępny na tej stronie: https://www.facebook.com/help/contact/937027619679465?helpref=faq_content .
Do formularza dołącz bezpośredni link do reklamy lub materiału, która narusza Twoje prawa. Jeżeli nie jesteś w stanie dołączyć bezpośredniego linku, zamiast niego możesz załączyć zrzut ekranu.
Wypełnienie formularza nie jest trudne i zajmuje kilka chwil, a większość pytań ma za zadanie sprawdzenie, czy rozumiesz różnicę pomiędzy naruszeniem praw własności intelektualnej a innymi naruszeniami regulaminu Facebooka.
Poszanowanie praw własności intelektualnej innych użytkowników Facebooka
Podstawową zasadą jest konieczność upewnienia się, przed opublikowaniem jakiegokolwiek zdjęcia, filmu, muzyki czy tekstu na Facebooku, czy masz prawo je opublikować. Publikowanie materiałów, bez zgody osoby, której przysługują prawa autorskie lub prawa ochronne na znak towarowy (o czym szerzej poniżej), stanowi naruszenie nie tylko regulaminu Facebooka, ale także powszechnie obowiązujących w Polsce przepisów prawa. Z kolei z ich naruszeniem może się wiązać wszczęcie przez osoby, których prawa zostały naruszone, postępowania sądowego. Naprawdę warto uważać, co się publikuje!
Chciałabym jednak wskazać, że czym innym są prawa autorskie wynikające z ustawy prawo autorskie i prawa pokrewne, a czym innym prawa ochronne na znak towarowy wedle ustawy prawo własności przemysłowej. Te pierwsze dotyczą np. oryginalnych wyrażeń, wypowiedzi czy obrazów (utwory muzyczne, zdjęcia), nie chronią natomiast faktów lub idei (np. przepisów kulinarnych), natomiast te drugie chronią hasło, symbol, wzór lub logo, które odróżniają produkty oferowane przez jeden podmiot od produktów oferowanych przez inny podmiot. Różnica pomiędzy jednymi a drugimi polega też na tym, że aby uzyskać prawo ochronne na znak towarowy należy przeprowadzić specjalną procedurę rejestracji znaku towarowego. Z kolei uzyskania ochrony przewidzianej w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie jest uzależniona od przeprowadzania jakichkolwiek rejestracji. Ma to także znaczenie przy wypełnianiu formularza naruszenia, o których wspominałam powyżej – Facebook sprawdza, że rozumiesz różnicę pomiędzy prawami autorskimi a prawami ochronnymi na znak towarowy.
Zgodnie z regulaminem Facebooka chronione są zarówno prawa autorskie, jak a prawa wynikające z prawa własności przemysłowej. Przy tym tylko osoba, której przysługuje prawo ochronne na dany znak towarowy/ prawo autorskie może zgłosić naruszenie znaku towarowego przez innego użytkownika Facebooka. Jeżeli np. zobaczysz, że ktoś narusza znak towarowy Coca-Coli, możesz co najwyżej poinformować o tym Coca-Colę, która może zgłosić powyższe naruszenie Facebookowi.
Jeżeli opublikujesz treści, które naruszają prawa autorskie lub prawa ochronne na znak towarowy osób trzecich, a zgłoszenie naruszenia nie będzie budziło watpliwości zespołu Facebooka – opublikowane przez Ciebie treści zostaną natychmiast usunięte z portalu, bez uprzedniego kontaktowania się z Tobą. Jeżeli zgłoszenie naruszenia praw miało miejsce przez formularz – otrzymasz informację o imieniu i nazwisku osoby zgłaszającej, adresie e-mail do niej oraz powodach zgłoszenia przez nią naruszenia. Co istotne – jeżeli uważasz, że Twoje materiały nie powinny zostać usunięte gdyż nie naruszyłaś praw innych osób, to nie masz co pisać do Facebooka – szkoda Twojego czasu. Podobnie jak WordPress, Facebook stara się nie uczestniczyć w tego rodzaju sporach i sugeruje rozwiązywanie wszelkich tego rodzaju sporów bezpośrednio pomiędzy zgłaszającym a rzekomo naruszającym prawa autorskie/prawa ochronne na znak towarowy. Takie nieporozumienia warto jednak wyjaśniać, gdyż istnieje ryzyko, że osoba, której prawa zostały naruszone złoży przeciwko Tobie pozew w sądzie.
Ostatnia i najważniejsza porada brzmi jednak dość prosto – jeżeli masz wątpliwości, czy Twoja reklama lub inny materiał nie naruszy czyichś praw własności intelektualnej – najlepiej nie publikuj takiego materiału. Jeżeli jednak bardzo Ci na tym zależy – spróbuj ustalić, czy przez publikację nie dojdzie do naruszenia, najlepiej korzystając z porady specjalisty z dziedziny prawa własności intelektualnej.
Autor: Katarzyna Szczudlik – adwokat, partner w kancelarii Fornalik Law, inicjatorka projektu Legal Makeover, która ma na celu propagowanie prawa jako metody zabezpieczenia interesów ludzi prowadzącym własne biznesy.
