Jak podaje firma Sedlak & Sedlak w raporcie z Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (2021 r.) luka płacowa rośnie w zasadzie wraz z poziomem wykształcenia. Z pułapu 20 proc. w przypadku wykształcenia policealnego do poziomu prawie 27 proc. w przypadku wykształcenia wyższego zawodowego. Fakty są jasne – kobiety zarabiają zdecydowanie mniej! Szczególnie jest to widoczne w firmach zatrudniających powyżej tysiąca pracowników. Różnica wynagrodzeń wynosi wówczas 23 proc.
Luka płacowa oznacza zróżnicowanie w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn piastujących te same stanowiska i wykonujących te same obowiązki. Badania zatem uwzględniają fakt, że są zawody bardziej i mniej sfeminizowane oraz różnice w obsadzeniu różnych stanowisk.
Pomimo przyjętych na poziomie unijnym oraz krajowym rozwiązań prawnych, jak podawał Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar, Polki zarabiają niemal 20 proc. mniej od Polaków. Przyczyny tego zjawiska są dużo głębsze niż proste oszczędności pracodawców czy czysta dyskryminacja ze względu na płeć. Wynikają m.in. ze stereotypowych przekonań dotyczących aktywności zawodowej kobiet, nadmiernego obciążenia kobiet pracami domowymi i opiekuńczymi wpływającymi na ich wybory zawodowe, czy ograniczonego dostępu kobiet do najwyższych stanowisk (tzw. szklany sufit). To wszystko sprawia, że możliwość realizowania ambicji i zamierzeń zawodowych przez kobiety jest w praktyce ograniczona, a w perspektywie przekłada się na znaczące dysproporcje ze względu na płeć w zakresie emerytury i niesie ryzyko ubóstwa emerytalnego kobiet.
Jak nierówności wyglądają w poszczególnych branżach?
W budownictwie luka płacowa wynosi „tylko” 12 proc. W mediach, wydawnictwach, reklamie i PR „rozsądne” ponad 2 proc., ale w bankowości już ponad 33 proc. Sporo zależy od szczebla organizacji, na jakim pracuje kobieta. W przypadku specjalistów różnica to ponad 13 proc., ale już w przypadku dyrektorek i członkiń zarządu – odpowiednio ponad 28 i ponad 53 proc. Warto unaocznić kolejny fakt – liczba mężczyzn na stanowiskach prezesów jest nawet czterokrotnie wyższa niż kobiet.
Dobre praktyki
Firma etyczna powinna prowadzić tzw. rekrutację bez uprzedzeń, dążyć do likwidacji luki płacowej (nie tylko deklaratywnie), pamiętać że rodzicielstwo nie wyklucza, a dziecko ma mamę i tatę. Taka firma powinna też uczestniczyć w edukowaniu (co najmniej społeczności pracowników) i przeciwdziałać nadużyciom.
Wskazane praktyki stosuje firma CAL prawdziwe drzwi, która otwarcie komunikuje problem. – Nie jest sztuką robić akcje marketingowe przyciągające klientów promocją czy wpadającym w ucho hasłem. Marketing, który i tak robi większość firm, można wykorzystać w wyższych celach. Tym razem chcę zwiększyć świadomość, że luka płacowa wciąż jest realnym problemem. Dlatego akcja „CALa siła w Tobie”. Każda kobieta, która złoży zamówienie na prawdziwe drzwi zewnętrzne 19 września (poniedziałek), tuż po ustanowionym przez ONZ Międzynarodowym Dniu Równej Płacy, otrzyma 15 proc. rabatu. Jagienka to nazwa naszego podstawowego modelu drzwi zewnętrznych, stąd prezent dla Jagienki i jej córek (oraz ich córek…) – zapowiada Sylwia Ciszewska, Prokurentka marki CAL prawdziwe drzwi. – Jest to jeden z elementów mojego zobowiązania wobec innych kobiet – dodaje. Zobowiązania do tego, aby wspierać, nie oceniać. Aby rozumieć potrzeby młodych rodziców. Aby poza byciem szefową być zawsze człowiekiem.
Marka CAL do akcji zaprosiła przedsiębiorcze kobiety z całej Polski. 19 września zatem na hasło „CALa siła w Tobie” kobiety otrzymają rabaty na produkty i usługi m.in. polskiej marki odzieżowej KayBi by Kasia Byler, miody marki Słodki Słoik, zegarki Christine Granville, GiftBoxy marki CalmShop, konsultacje biznesowe AgileBiznes czy mentoring The Power to Empower. Pełny wykaz na stronie akcji TUTAJ
Mam świadomość, że poruszanie tematów równościowych jest, niestety nadal, ryzykowne. Zawsze znajdzie się ktoś, kto przerzuca odpowiedzialność za niższe płace na kobietę (“widać za tyle się zgodziła pracować”) albo podkreśla istnienie wyjątków jako standardu możliwości (nadal typowe jest stawianie za przykład Marii Skłodowskiej-Curie, jako potwierdzenia, że “w jej czasach, gdyby kobiety chciały się zajmować nauką, to by to robiły”). Dzień Kobiet obchodzimy na świecie od ponad 100 lat, a wciąż mało kto wie, że skala Apgar, zmywarka, piła tarczowa czy kewlar w kamizelkach kuloodpornych to wynalazki kobiet. – mówi Sylwia Ciszewska, Prokurentka i Dyrektor Zarządzająca CAL prawdziwe drzwi
Także podręczniki przedstawiają narrację, w której Polek – poza nielicznymi wyjątkami – nie ma. Stąd projekty typu “Brakująca połowa dziejów” czy “Historia bez Polki”. Jak to się stało, że pozwalamy na zbywanie milczeniem ponad połowy społeczeństwa? Ilu Polaków wie, że kobiety pełniły u nas także funkcję króla, a nie tylko były żonami królów? Żadne powstanie nie odbyłoby się bez kobiet, które były nie tylko sanitariuszkami, ale też łączniczkami i agentkami. Kto by pomyślał, że po tylu latach nadal będziemy dyskutować o nierównościach między płciami. Luka płacowa jest tylko ich zobrazowaniem. I dlatego w tym roku, tuż po Międzynarodowym Dniu Równej Płacy, wychodząc od luki płacowej kampanią “CALa siła w Tobie” dajemy kobietom rabat na ciepło i bezpieczeństwo, którego dla nas naturalną emanacją są drzwi wejściowe. To zaszczyt, że w akcję włączyły się przedsiębiorczynie z całej Polski przyznając kobietom 19 września rabaty na swoje usługi i produkty. Te zniżki są nie tylko realnym docenieniem pracy kobiet (tej nieopłacanej też), ale też niech staną się przyczynkiem do dyskusji nt. równości. “CALa siła w Tobie” jest komunikatem do wszystkich – do pracodawcy, jako odpowiedzialnego za wynagrodzenia, do każdego mężczyzny, a przede wszystkim do każdej kobiety – żeby poczuła swoją wartość, kompetencje i siłę do zawalczenia o swoje potrzeby.
Tylko solidarność i empatia mogą nas wyzwolić
Eksperci twierdzą, że pomóc omawianej wspólnocie może jawność płac – przynajmniej wewnątrz organizacji. Poszanowanie osób o podobnych kompetencjach i kwalifikacjach, ale też poczucie zawodowej więzi wśród samych kobiet. Ważna jest też możliwość uzasadnienia zarobków na danym stanowisku w odniesieniu do innych osób na takim samym etapie kariery.
W świetle prawa różnicowanie pensji ze względu na płeć, wiek, macierzyństwo czy niepełnosprawność jest zakazane. Z tytułu dyskryminacji płacowej można dochodzić odszkodowania. W pierwszej kolejności zawsze należy rozmawiać z pracodawcą, a jeżeli siła argumentów zawiedzie rozwiązaniem może być droga prawna.
“CALa siła w Tobie” jest zaproszeniem do zrozumienia nie tylko faktów, skąd bierze się obecna luka płacowa. Jest przede wszystkim zaproszeniem do zrozumienia sytuacji kobiet w Polsce, w Europie, na świecie. I do zrozumienia każdej kobiety, indywidualnie. Każdego człowieka. Do odrzucenia nawyków pouczania, doradzania, oceniania, osądzania. Do empatii. Po prostu – tłumaczy Sylwia Ciszewska.
Więcej o marce CAL
Marka CAL prawdziwe drzwi to polska 35-letnia firma rodzinna w drugim pokoleniu. Obecnie zarządzana jest przez córkę właściciela – Sylwię Ciszewską. Niezmiennie tworzy ją doświadczony zespół specjalistów i pasjonatów, którzy znają się na drewnie. Produkuje klasyczne i nowoczesne drzwi drewniane oraz alu-drewniane (drewniano-aluminiowe). W swojej ofercie proponuje rozwiązania standardowe, jak i modele realizowane w oparciu o indywidualne projekty. W działaniach krzewi rodzinność, ducha równych praw, wolność i odpowiedzialność.
