Jak to jest możliwe że pomimo tak ogromnych postępów w technologii informacyjnej, nasza technologia społeczna niemalże stoi w miejscu? Nasze praktyki w zarządzaniu sięgają rewolucji przemysłowej – pisze Frederic Laloux. Wyobraźmy sobie sytuację, w której zamiast telefonu musimy używać telegrafu?

Sposób, w jaki próbujemy radzić sobie z obecnymi problemami organizacji, często wydaje się pogarszać stan rzeczy, zamiast go ulepszać. Większość organizacji przeszło przez rożne cykle programów odnowy i przekształceń: fuzje, centralizacje i decentralizacje, nowe systemy informatyczne, nowe sformułowania misji, nowe karty wyników, nowe systemy motywacyjne. Istnieje jednak poczucie, że wyczerpaliśmy już pomysły na sposoby zarządzania organizacjami do granic możliwości i tradycyjne recepty często wydają się być tylko częścią problemu, a nie jego rozwiązaniem.

Jeśli piramida hierarchiczna rzeczywiście wydaje się przestarzała, to jaka inna struktura mogłaby ją zastąpić? Co z podejmowaniem decyzji? Każdy, a nie tylko osoby na szczycie, powinien móc podejmować znaczące decyzje, lecz czy to nie jest jednocześnie prosty przepis na chaos? Co z awansami i podwyżkami wynagrodzeń? W jaki sposób możemy uczynić cel istnienia firmy głównym kryterium wszystkiego, co robimy i uniknąć cynizmu, który stanowi częstą reakcję na wzniośle brzmiącą formułę „misji pracy? W „Pracować inaczej” Frederic Laloux przedstawia konkretne odpowiedzi na wiele rzeczowych pytań, podobnych do tych, jak powyżej. Swoje wnioski opiera na wnikliwej analizie dwunastu pionierskich dwunastu firm, które działają na rynku przynajmniej 5 lat i zatrudniają minimum 100 pracowników. Wszystkie te organizacje działają w oparciu o nowy poziom świadomości człowieka, która przekłada się na całkowicie odmienny sposób zarządzania i współpracy.

Autor, przeprowadziwszy badania z zakresu zarządzania na olbrzymiej ilości stabilnych firm i powiązując ich wyniki z badaniami na temat samoświadomości odkrywa i przewiduje wkroczenie zupełnie nowego modelu pracy. „Pracować inaczej” to zaskakująca i robiąca oszałamiającą karierę na Zachodzie propozycja dla wszystkich tych, którzy gotowi są zmierzyć z nową rzeczywistością zarządzania w firmach.

 „Praca przestaje być miejscem, które ma tylko dostarczyć środków do życia. W pracy szukamy sensu, realizowania idei większej od nas samych”

Frederick Laloux w swojej propozycji książkowej przekonuje o kresie kapitalistycznego modelu zarządzania, który znamy od XIX wieku i opierającego się na metodzie „kija i marchewki”. Aby zwiększyć innowacyjność, produktywność przy jednoczesnym wzroście spełnienia zawodowego, nowe techniki managementu muszą odzwierciedlać poziom samoświadomości pracowników. Tym samym musza nawiązywać do najwyższego poziomu piramidy Maslowa – poziomu samorealizacji, nazywanego także poziomem Tukrusu.

„Każda zmiana zachodzi, gdy jesteśmy w stanie dojść do wyższego punktu, z którego widzimy świat w szerszej perspektywie”

W książce podane zostają wyniki badań nad organizacjami, które już wprowadził nowy model zarządzania (nazywanymi przez autora organizacjami Turkusu). Przede wszystkim założyciele nowego typu firm porównują je do żywego organizmu, Perspektywa ta, otwiera nowe możliwości rozumienia zespołu pracowniczego jako samorealizującego się systemu. Zmienia się struktura władzy i hierarchia. Znane dotąd oparte na hierarchii, czyli etykiety stanowisk (Prezes, wyższe szczeble kierownicze i robotnicy) zanikają i zmieniają się w zespoły. Wraz ze zmianą struktury zespołu musi, zdaniem Laloux, zmienić się cały proces działania firmy – proces decyzyjny ewoluuje w proces doradczy. Podane zostają też nowe sposoby rozwiązywania konfliktów i komunikacji wewnętrznej – wszystko w oparciu o przedrostek „samo”. W tej części książki podane zostają także nowatorskie metody związane z zasobami ludzkimi i ogólnych praktyk stosowanych w firmie.

Wywracając dotychczasowy ład administracyjny autor na podstawie wyników badań w firmach, które w nowym modelu (samo)zarządzania odniosły sukces wylicza konieczne warunki do jej formowania, prowadzi czytelnika przez proces powstawania takiej formy organizacji, i w konsekwencji, pokazuje rezultaty modernizacji firmy o nowe podejście.

Zaprezentowany, pionierski sposób podejścia do modelu organizacji koncentruje się na wartościach, praktykach i strukturach organizacji, w których transformacja samoświadomości zdaje się napędzać procesy twórcze. Książkę można potraktować jako podręcznik i przewodnik po integralnym świecie nowego zarządzania.

Przykładem firmy, która z powodzeniem stosuje model organizacyjny Lalouxa jest Buurtzorg, ulokowana w Holandii firma pielęgniarska, w której to lokalne zespoły decydują kogo zwolnić, a pensja dyrektora wykonawczego Josa de Bloka jest mniejsza niż podwójna stawka pielęgniarki. Strategiczne decyzje Blok podejmuje po uprzednim opublikowaniu pomysłów na blogu i otrzymaniu feedbacku od swoich pracowników. Buurtzorg opanował dużą skuteczność w udzielaniu zespołom konkretnej pomocy (szkolenia, coaching, narzędzia), by samozarządzanie mogło się sprawdzać w praktyce. Raport KPMG z roku 2012 głosi, że firma dzięki takim działaniom zmniejszyła godziny bezpośredniej opieki nad pacjentem poprzez zwiększenie wydajności i zapewnienie mu większej autonomii, zaś badania z roku 2010 przeprowadzone przez Ernst & Young ujawniają, że Buurtzorg ograniczyło koszty o 40% w porównaniu z publicznym holenderskim systemem zdrowia.

W USA książka „Pracować inaczej” już zaczyna mieć status wyjątkowej. Firma Zappos (lider handlu butami w internecie, sprzedany za ponad 1 mld USD Amazonowi, zatrudniająca ponad 1000 osób, jednocześnie pionier wdrażania nowych technik zarządzania) uczyniła z tej książki pozycję obowiązkową dla swoich pracowników. Według badań, kiedy miasto podwaja swoją wielkość, poziom innowacji i kreatywności każdego mieszkańca wzrastał o średnio 15 proc. Ale kiedy rozwija się firma, zazwyczaj widzimy odwrotną tendencję u pracowników. Chciałem więc, aby struktura Zappos bardziej przypominała tą miejską. Nasi pracownicy mogą dzięki temu występować w roli przedsiębiorców, a nie tylko trybików w wielkiej maszynie. Nie mają managerów, którzy powiedzą im, co mają robić, więc czują większą odpowiedzialność – mówi Tony Hsieh CEO Zappos.

Trwała przewaga konkurencyjna coraz mniej wynika z produktu bądź modelu biznesowego a coraz bardziej z kultury organizacyjnej, która pozwala seryjnie tworzyć innowacyjne produkty czy błyskawicznie zmieniać modele biznesowe. Laloux precyzyjnie pokazuje, które techniki zarządzania zmieniają otoczenie na lepsze, a które je degradują. Wyłania się z tego nowy spójny model organizacyjny. I nie chodzi wcale o model teoretyczny, ani utopijną wizję, ale bardzo konkretny sposób zarządzania organizacjami z poziomu wyższego etapu świadomości.

Przywódcy przedsiębiorstw, którzy chcą utworzyć nowy typ organizacji nie muszą zaczynać od białej kartki papieru, ponieważ mają szansę czerpać inspiracje z bardzo konkretnych opisów zawartych w książce „Pracować inaczej”. Są tam podane zasady, struktury, praktyki i kultury, jakie wspierają nowy sposób łączenia się w organizacjach.

Wybrane opinie o książce:

W ciągu ostatnich 25 lat przeczytałem około setki książek poświęconych zarządzaniu. Tę umieściłbym w pierwszej piątce najważniejszych, obok dzieł takich autorów jak Deming, Drucker, Kohn i Kosewski, gdyż wskazuje na nadchodzenie nowego paradygmatu pracy zespołowej.

Andrzej Blikle, członek Academia Europaea, prezes zarządu stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych, honorowy prezes Centrum im. Adama Smitha

Nasza świadomość zmienia się, bo świat się zmienia. Czy nie powinien więc zmienić się sposób zarządzania ludźmi w firmach? Frederic Laloux udowadnia, że tak – i pokazuje jak. Hierarchia nie jest jedynym rozwiązaniem. Praktyczne, inspirujące, motywujące.

Paweł Rabiej, partner zarządzający ośrodka dialogu i analiz THINKTANK

Menedżerze, pracowniku, przedsiębiorco – koniecznie przeczytaj książkę „Pracować inaczej”. A potem zadaj sobie pytania – Jakich technik zarządzania używam? Na jakim poziomie (kolorze) jest kultura organizacyjna mojej firmy? A potem zmieniaj siebie, swoją firmę, a dzięki temu zmieniaj świat.  

Jacek Wiśniewski, Dyrektor Domu Maklerskiego Raiffeisen Brokers, Członek Rady Gospodarczej przy Premierze

Frederic Laloux (rocznik 1969) były polityk, swego czasu sekretarz stanu w rządzie federalnym Leterme Belgii. Ukończył studia podyplomowe MBA w INSEAD. Posiada dyplom Centrum Szkoleniowego Coachingu w Menfield Network w Boulder w stanie Kolorado.Kiedyś partner w firmie McKinsey and Company. Obecnie pracuje jako doradca, coach, moderator, wspierając przywódców korporacyjnych, którzy chcą zgłębiać fundamentalnie nowe sposoby budowania organizacji.

Frederic pracował zawsze bardzo blisko z ludźmi na wszystkich poziomach organizacji. Był świadkiem tego, jak instytucje, które tworzą tkankę współczesnego życia (duże korporacje, małe firmy, szpitale i szkoły, organizacje non-profit oraz agencje rządowe) potrafią być w większości przypadków miejscami niegościnnymi, przysparzającymi stresów, nieraz wręcz bólu. Intuicja podpowiadająca, że można funkcjonować w inny sposób – że musimy być zdolni do tworzenia prawdziwych organizacji z duszą, które otwierają podwoje dla całego potencjału człowieka – doprowadziła go do zajęcia się przełomowymi badaniami: w jaki sposób obecnie wyłaniająca się nowa forma świadomości doprowadza do powstania modelu organizacyjnego, który cechuje zdecydowanie większa celowość i wydajność oraz otwartość na duchowe potrzeby ludzi.

Ilość str. 408, format: 150x227mm, oprawa miękka ze skrzydełkami, cena: 59,00 zł www.studioemka.com.pl

Autor: Marta Płowiec

frederic laloux | pracować inaczej

Czytaj także